Diamant

Diamant behoort wereldwijd tot de meest populaire edelstenen. ‘The big five’ van edelstenen zijn diamant, robijn, saffier, smaragd en jade.

Herkomst

Hoe ontstaat diamant?
Diamant bestaat uit zuivere koolstof, die onder zeer hoge druk en temperatuur is gekristalliseerd. Dit gebeurt op een diepte van 150 tot 200 km. Door vulkanische uitbarstingen is diamant op bepaalde plekken omhooggestuwd naar het aardoppervlak. De afgekoelde lava die diamant bevat heet kimberliet.

Diamant wordt ook gevonden in rivierbeddingen en zelfs in zandafzettingen langs de zeekust. Hier zijn diamanten in de loop van de tijd naar toe vervoerd, onder invloed van weer en wind.

Beroemde diamantmijn: Kimberley-mijn
Diamant werd voor het eerst in gedolven in India en daarna in Brazilië. Pas aan het eind van de 19e eeuw waren er vondsten in Zuid-Afrika, bakermat van de moderne diamantindustrie. De eerste grote Afrikaanse diamantmijn, de Kimberley-mijn, ontstond op de plek waar een jongen een ruwe diamant vond van 21,25 karaat. De vondst van deze steen, de Eureka, werd door deskundigen in eerste instantie niet serieus genomen. Twee jaar later ontdekte een herder op ongeveer dezelfde plaats een diamant van 83,5 karaat. Dat gaf de doorslag en de Kimberley-mijn werd een van de beroemdste mijnen ooit.

Geschikt voor sieraden
Van alle diamanten die nu gevonden worden, is ongeveer 15 tot 20 procent geschikt om in een sieraad te verwerken. Het delven van diamant is ondanks alle moderne technieken nog altijd zeer gecompliceerd. Er moet gemiddeld iets meer dan 6 ton ruw gesteente verwerkt worden om 1 gram ruwe diamant te winnen. Daarom is diamant zo zeldzaam en kostbaar.

Top van diamant producerende landen
Op het noordelijk halfrond zijn Rusland en Canada de twee belangrijkste diamant producerende landen. Op het zuidelijk halfrond zijn dit Botswana, Zuid-Afrika, Namibië en Australië.

Op basis van volume is Rusland 's werelds grootste producent en exporteur van ruwe diamant. Op basis van diamantwaarde is Botswana wereldleider. Botswana is ook de thuisbasis van diamantbedrijf De Beers en produceert het grootse deel van De Beers’ diamanten. Australië is wereldleider op vlak van gekleurde diamanten. Het land is beroemd om zijn gele, roze, rode en paarse diamanten.

Diamant: symbool van liefde, symbool van macht

Diamant werd tot de 15e eeuw uitsluitend gedragen door koningen en andere machthebbers, als symbool van macht, moed en onoverwinnelijkheid. Vandaag de dag is diamant het ultieme symbool van romantiek. Gevormd in het diepst van de aarde heeft deze edelsteen een ongeëvenaard mystiek aura.

Eeuwig durende trouw
Het woord diamant komt van het Griekse adamas, dat ontembaar betekent en dat ook duidt op eeuwigdurende trouw. De traditie van de diamanten verlovingsring dateert uit 1477, toen hertogin Maria van Bourgondië een ring met diamant van de aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk kreeg. In navolging van dit liefdespaar gingen steeds meer verliefde mensen ringen met diamanten dragen. Geliefden schonken elkaar ringen met puntige diamanten en gebruikten deze stenen om liefdesverklaringen in allerlei oppervlakken te krassen.

Aan welke vinger?
De gewoonte om een ring met diamant aan de derde vinger van de linkerhand te dragen, stamt uit de tijd van het oude Egypte. De Egyptenaren waren ervan overtuigd dat de vena amoris (liefdesader) rechtstreeks van het hart naar het topje van de derde vinger aan de linkerhand liep.

Koh-i-Noor en Hope diamant
Soms werden diamanten beroemder dan mensen. Enkele uitzonderlijk grote stenen, zoals de Koh-i-Noor en de blauwe Hope, hebben een rol gespeeld in de geschiedenis van koningshuizen, met in hun kielzog verhalen over passie, macht, overwinning en verraad.

Kwaliteit en waarde van een diamant

De waarde van een diamant wordt bepaald door een combinatie van 4 verschillende kwaliteitsnormen.
Deze worden de 4 C’s genoemd:

  1. Karaat gewicht (carat weight)
  2. Zuiverheid (clarity)
  3. Kleur (colour)
  4. Slijpsel en slijpvorm (cut)

1 Karaat gewicht
Bij alle edelstenen, en dus ook bij diamant wordt het gewicht uitgedrukt in karaten. Het woord karaat is afgeleid van een natuurlijke gewichtseenheid: de zaadjes van de Johannesbroodboom. Vroeger werden deze zaadjes gebruikt als gewichtseenheid. Nu is 1 karaat op 0,2 gram (200 milligram) vastgesteld, en onderverdeeld in honderd punten. Een diamant van bijvoorbeeld 10 puntjes weegt dus 0,10 karaat (20 milligram).

Overzicht Karaat

Hoeveel karaat kopen voor een ring?
Om de grootte van een diamant te kiezen voor een juweel, bijvoorbeeld een diamanten verlovingsring, houd dan rekening met de grootte van de hand of vingers en de keuze van de ringzetting. Een kleine diamant lijkt groter op een fijne hand met slanke vingers terwijl een grote diamant kleiner lijkt op een grote hand met stevigere vingers.

Niet alle ringzettingen zijn geschikt om diamanten van elk karaat gewicht te dragen. Zorg voor een correcte balans tussen het ringmontuur en de grootte van de edelsteen die je kiest.

2 Zuiverheid (clarity)
Bijna alle diamanten bevatten minuscule sporen van andere mineralen, zoals grafiet. In sommige diamanten zitten kleine haarscheurtjes. De meeste onzuiverheden worden pas zichtbaar onder een loep. Ze worden insluitsels genoemd en ze zijn als het ware de vingerafdrukken van de diamant, omdat ze elke diamant volstrekt uniek maken.

Wat is loepzuiver?
Globaal geldt: hoe minder insluitsels een diamant heeft, des te zeldzamer en dus kostbaarder hij is. Een diamant die met een tienmaal vergrotende loep geen insluitsels vertoont, wordt loepzuiver genoemd. De zuiverheid van een diamant is met bepaalde technieken te verbeteren. Door bijvoorbeeld met een laser een smal kanaal naar een donker insluitsel te boren en dan met zuur het donkere insluitsel te bleken, zodat het minder zichtbaar wordt.

Overzicht Zuiverheid

3 Kleur (colour)
Hoewel het merendeel van de diamanten kleurloos lijkt, hebben ze vaak een gele of een bruine tint. Alleen een kleurloze diamant heeft een volmaakte prismawerking en dus veel schittering. Echt uitzonderlijk zijn diamanten met een natuurlijke, heldere gele, oranje, groene, blauwe, roze of zelfs rode kleur. Deze zeldzame edelstenen worden fancy colour diamanten genoemd en zijn veel waard.

Overzicht Kleur

Gekleurde diamanten
Ook de kleur van een diamant kan verbeterd worden. Lichtbruine diamanten kunnen met behulp van een hogedruk- en hoge temperatuurbehandeling kleurloos worden gemaakt. Diamanten met een getinte kleur kunnen, met behulp van dezelfde techniek of door een combinatie van bestraling met hoge-energie-elektronen en vervolgens verhitting, veranderen in verschillende fancy kleuren.

4 Slijpsel en slijpvorm (cut)
Van de vier C's heeft de mens alleen invloed op het slijpsel. Een net gevonden ruwe diamant kan zoveel lijken op een gewoon mineraal of steen, dat de meeste mensen het niet zouden herkennen. Alleen vakmensen zijn in staat de gloedvolle pracht van een diamant te onthullen. Een diamant verliest tijdens het slijpproces gemiddeld zo'n 50 procent van zijn oorspronkelijke gewicht.

Facetten zorgen voor schittering
Diamant ontleent zijn schittering en vuur aan de terugkaatsing van wit licht en de breking van wit licht in alle kleuren van de regenboog. De slijper staat daarom voor de taak de facetten zodanig aan te brengen, dat het licht optimaal van het ene facet naar het andere wordt gekaatst. De nauwkeurigheid en finesse van het slijpsel bepalen de schittering van de steen.

Overzicht Slijpsel en Slijpvorm

Bekende slijpvormen

Brilliant cut (ronde briljant)
Ook wel ‘de ronde briljant’: de meest bekende en populairste slijpvorm met 57 facetten. Met haar uitzonderlijke schittering en moderne, tijdloze uitstraling is deze vorm in veel verlovingsringen en andere sieraden terug te zien.

Princess cut (prinses)
De prinses slijpvorm is na de briljant de meest populaire slijpvorm van diamant. De slijpvorm is per steen uniek. De prinses geslepen steen behoudt altijd zijn vierkante vorm maar het aantal facetten kan verschillen.

Emerald cut (emerald)
Een emerald geslepen diamant heeft een rechthoekige of vierkante slijpvorm waarbij zowel het paviljoen als de hoekpunten zijn afgeslepen. Deze slijpvorm is in eerste instantie speciaal bedacht voor de smaragd (emerald) omdat deze steen erg gevoelig kan zijn voor schade. De afgeslepen hoekpunten zorgen ervoor dat de steen minder kwetsbaar is. Later ging men dit slijpsel ook toepassen op diamant.

Marquise brilliant (markies briljant)
De markies slijpvorm wordt ook wel omschreven als bootvorm en heeft 58 facetten, is lang, smal en loopt spits toe naar de uiteinden. Het is eigenlijk ook een briljantslijpsel, alleen de omtrek is anders dan die van de ronde briljant. De schittering komt vanuit het midden van de diamant.

Pear brilliant (peer briljant)
De peer briljant is een combinatie van de ronde en de markies briljant. De ene kant is rond en de andere kant is in een punt geslepen. In een ring hoort de punt naar de vingertoppen te wijzen.

Oval brilliant (ovaal briljant)
Zoals de naam al doet vermoeden heeft de ovaal geslepen diamant een ovale vorm. De onderkant van de ovaal kan variëren; hoe meer facetten aan de onderkant, des te mooier de schittering.

Royal Asscher cut
De Royal Asscher slijpvorm is in 1902 ontwikkeld door de gebroeders Asscher uit Amsterdam. Deze slijpvorm lijkt op de emerald cut, alleen is de Asscher vierkant en telt het maar liefst 74 facetten.

Natuurlijke of synthetische diamant

Of een diamant uit de diepte van de aarde komt of kunstmatig is gemaakt, is niet met het blote oog te zien. Er zijn verschillende procedés om synthetische diamanten in een laboratorium te maken. Ook het kunstmatig kleuren of bijkleuren van diamant gebeurt in een laboratorium. Wil je zeker zijn van een natuurlijke gevormde diamant, koop die dan bij de juwelier.

Diamantsieraden kun je op echtheid laten testen bij het Nederlands Edelsteen Laboratorium (NEL) in Leiden. Het NEL is een instituut dat zich bezighoudt met wetenschappelijk onderzoek van edelstenen en parels. Het laboratorium maakt deel uit van Naturalis, het Nationaal Natuurhistorisch Museum.


Onderhoud van diamantsieraden

Diamant is de hardste steen op aarde. Daarom is de zetting van je diamantsieraad een stuk kwetsbaarder dan de steen.

  • Draag je diamantsieraden niet tijdens ruw werk of bij het gebruik van een chloorbleekmiddel omdat dit de zetting kan beschadigen (niet de diamant).
  • Laat je sieraden minimaal één keer per jaar door een juwelier of goudsmid nakijken. Die controleert ze op losse zettingen en tekenen van slijtage. Meestal krijgen ze meteen een professionele schoonmaakbeurt.
  • Oude of antieke sieraden met diamant, waarbij de onderkant van de zetting dicht (gesloten) is, mogen nooit met vocht in aanraking komen. Er kan dan vocht onder de steen komen, dat niet meer weg kan. Deze sieraden kunnen wel met droog krijtpoeder schoongeborsteld worden.
  • Sieraden met diamant kunnen dof worden door huidvet, zeep, cosmetica of stof. De lichtinval wordt dan belemmerd, terwijl juist die schittering, dat oneindige spel van licht, diamant zo onweerstaanbaar maakt.
  • Sieraden met diamant in een open zetting (de zetting is aan de onderkant open, waardoor de steen vanaf de onderkant zichtbaar is) blijven mooi als ze af en toe voorzichtig in een lauwwarm sopje worden schoongeborsteld. Gebruik hiervoor een zachte tandenborstel.
  • Sieraden met diamant frissen ook op van wat lauwwarm water met een scheutje ammonia. Laat de sieraden hierin een half uurtje weken. Klop vervolgens met een zachte borstel goed op de voor- en achterkant van de zettingen Spoel nog een keer na met de oplossing en laat de sieraden goed drogen
  • Natuurlijk kunnen sieraden ook met een vloeibare juwelenreiniger worden schoongemaakt. Je juwelier of goudsmid verkoopt diverse uitstekende onderhoudsmiddelen.

Ook voor het onderhoud van je sieraden met diamant geldt: vraag je juwelier of goudsmid om advies.

Ga voor zekerheid naar de juwelier of goudsmid

Je juwelier of goudsmid kan al je vragen over diamantensieraden beantwoorden en helpen bij het bepalen van je keuze. De professionele ervaring gecombineerd met je persoonlijke smaak leidt tot een sieraad waar je alles over weet en dat echt bij jou past.

Klik hier voor een juwelier of goudsmid in jouw buurt die staat voor ons ABC; Ambachtelijk, Betrouwbaar en Creatief.

Terug naar Kennisbank